O comuneiros do Xistral contan cun pioneiro plan de axudas
José Tomé Roca reuniuse no curro de Santo Tomé do Valadouro coas 11 comunidades de montes veciñais en man común que participan no programa Life in common land impulsado pola Deputación en colaboración coas universidade de Santiago e A Coruña para explicar esta convocatoria, que se publicou onte no Boletín Oficial da Provincia.
O Presidente da Deputación de Lugo, José Tomé Roca, presentou aos comuneiros e comuneiras das 11 comunidades de montes en man común da Serra do Xistral implicados no proxecto Life in common land, que lidera a institución provincial, unha convocatoria de axudas económicas pioneira dotada con 300.000 euros. Fíxoo nun encontro con esta veciñanza de Abadín, Muras, Ourol, O Valadouro, Viveiro e Xove que acolleu o curro de Santo Tomé de Recaré, no Valadouro, no que tamén participaron o Deputado de Medio Ambiente, José Luis Raposo, e o Deputado de Participación Cidadá, Roberto García Pernas.
José Tomé Roca avanzoulles que este luns, 2 de maio, o Boletín Oficial da Provincia publica as bases e o procedemento administrativo para poder optar a estas axudas que “están pensadas para recoñecer e retribuír todo o traballo, as boas prácticas, que levan feito os comuneiros e comuneiras a través da súa actividade gandeira para manter e mellorar os hábitats de turbeiras e queirogais húmidos da Serra do Xistral, un conxunto de hábitats que é único na Europa continental”. A partir deste luns haberá 20 días hábiles para formalizar as solicitudes.
O mandatario provincial explicoulles que este tipo de axudas van ser pagos compensatorios por resultados de conservación. Trátase dunha “medida pioneira no noso país que, a raíz desta experiencia feita aquí, poderase replicar noutros territorios de España e de Europa. É dicir, queremos que esta experiencia piloto non se quede aquí, senón que continúe e que se implante noutras zonas”.
Neste sentido, o Presidente puxo en valor e agradeceu o papel das comunidades de montes veciñais para sacar adiante o proxecto Life. “Contamos cos técnicos do Servizo de Medio Ambiente da Deputación e coa colaboración das Universidades de Santiago de Compostela e da Coruña, pero este proxecto non sería posible sen a participación activa e constante das comunidades de montes en man común deste territorio”, subliñou.
As axudas convócanse agora na última fase do proxecto Life in common land que comezou no ano 2017, e que remata neste 2022, co obxectivo de poñer en valor todas a tarefas feitas e o compromiso e a dedicación das comunidades de montes coa Serra do Xistral.
Cada comunidade poderá optar a unha axuda polo resultado das accións que realizou neste territorio nos anos 2019, 2020 e 2021, seguindo o modelo de xestión deseñado no proxecto Life. Algún exemplo desas accións que permitirán ver esa mellora no hábitat son as rozas, plantacións, mantemento e manexo sostible do gando nos hábitats prioritarios, control da vexetación, ou xestión das infraestruturas de xestión gandeira, como cercados e bebedeiros, entre outras.
Durante este encontro, no que tamén estiveron presentes alcaldes dos municipios participantes no programa e técnicos do Life, comprobouse o resultado dalgunhas actuacións que se fixeron no marco deste programa para a conservación e o aproveitamento sostible da Serra do Xistral.
Un sistema de pagos único
Como avanzou o Presidente, este sistema de pagos por resultados de conservación é un mecanismo financeiro de conservación innovador, xa que non subvenciona accións concretas, senón que beneficia economicamente ás comunidades de montes veciñais en man común segundo o resultado de conservación obtido coa xestión que realizan do monte. Unha xestión que responde directamente ás recomendacións detalladas polas universidades implicadas, que estableceron indicadores que permiten coñecer cal é o estado de conservación dos hábitats. Para isto foi condición indispensable que cada comunidade de montes se comprometese a integrar o Modelo de Xestión deseñado no Life in Common Land no Proxecto de Ordenación do seu monte.
Este sistema de pagos por resultados de conservación afectará a unha superficie máxima de 3.800 ha de hábitats prioritarios, ameazados de conservación a nivel europeo.
A Deputación, co rural
O Presidente explicou que dende a institución provincial se promoven diversas iniciativas, como o proxecto Life in Common Land, para aproveitar a riqueza medioambiental da provincia como unha oportunidade para dinamizar a economía vinculada ao sector primario, e desta forma, axudar a fixar poboación. “Á hora de tomar medidas que realmente sexan útiles para o rural, hai que ter en conta sempre á xente que vive e que está no rural, senón esas medidas non teñen ningún sentido e malgástanse recursos. Así o cremos na Deputación de Lugo e así tratamos de aplicalo nas nosas políticas”, detallou ante os comuneiros Tomé Roca.
O proxecto Life in common land
Life in Common Land é un proxecto europeo de conservación da natureza no ámbito da Serra do Xistral liderado pola Deputación de Lugo e que conta coa colaboración das Universidades de Santiago de Compostela e da Coruña. Ademais, un piar fundamental son as 11 comunidades de montes veciñais en man común da Balsa, Boimente, Cadramón, Frexulfe, Laxa Moura, Miñotos, Montouto, Tenente e Xistral, Santo Tomé de Recaré, Silán e Vilacampa pertencentes a 6 concellos do norte da provincia de Lugo: Abadín, Muras, Ourol, O Valadouro, Viveiro e Xove.
A institución valora o labor das comunidades de montes veciñais en man común tanto neste proxecto como en xeral para a conservación da Serra do Xistral, un territorio de importante valor situado na Rede Natura 2000 e na Reserva da Biosfera Terras do Miño.
Na Serra do Xistral atópase un conxunto de hábitats único na Europa continental: as turbeiras e os queirogais húmidos. A conservación destes hábitats prioritarios na Unión Europea está estreitamente ligada ás actividades tradicionais, como a gandería de vacún e as bestas salvaxes, e aporta valores naturais importantes en tanto que constitúen un almacén de carbono clave no contexto do cambio climático e son reservorio de auga e de biodiversidade.