Viaxe ao fogar de Papá Noel
Por Rebeca Maseda
A aurora boreal é un raposo que aparece durante a noite. Ao correr polos outeiros de Laponia, golpea coa súa cola a neve unha e outra vez para levantar faíscas que logo se converten nas «luces do norte» ou revontulet, en finlandés. Desde agosto ata abril guían ao viaxeiro que se penetra neste horizonte de páramos que é a tundra, de suaves montañas e bosques de coníferas que se intúen baixo un manto branco que todo o cobre agora. A das auroras boreais e o raposo mítico é unha das lendas dos sami, o pobo indíxena que garda a memoria e as paisaxes de Laponia, a rexión máis setentrional de Europa, desde Suecia e Noruega ata Finlandia e Rusia.
O silencio no medio dun lago conxelado, o son esponxoso das pegadas na neve e o ladrido do husky que morre por tirar da zorra. Ou o asubío do vento do Ártico que nos lembra que estamos lonxe, moi lonxe do sur de Europa. E tamén que aquí vai frío, chegando a rexistrarse temperaturas de ata -50 °C. As xentes de Laponia prefiren falar de «persoas mal equipadas». Convén tomarlles a palabra.
O inverno revela o lado máis salvaxe e á vez o máis doce da Laponia finlandesa. Nesta estación, os días desaparecen e as noites, lonxe de escurecerse, tínguense de branco. Ata 75 cm de neve se acumulan sobre as praderías, onde o reno campa ás súas anchas, alleo 364 días ao ano aos mandatos de Papá Noel, cuxa morada se atopa tamén por esta latitude. Pero máis aló do Napapiiri, como os finlandeses denominan á liña do Círculo Polar, o Nadal vívese de forma diferente.
Kittilä é unha das portas de entrada e o municipio máis extenso da Laponia finlandesa. Con apenas 6.000 habitantes, preséntase como un territorio onde as masificacións non existen nin en Nadal. Aínda así, en tempada invernal o aeroporto de Kittilä recibe voos a diario desde España repletos de pasaxeiros que acoden en familia en busca das estampas da película de debuxos animados Frozen.
En apenas 15 minutos ao volante desde Kittilä aparece Levi, o principal centro de actividades na natureza de Laponia e o resort de esquí onde se congrega a jet set finlandesa desde comezos de outubro a finais de maio. Cada ano celébrase nesta estación unha das citas da Copa do Mundo de Esquí Alpino e de Fondo, converténdoa nun destino de neve de referencia a nivel europeo. Disto ten a culpa tanto a súa oferta de esquí como a do après ski, así como o aloxamento en cabanas de madeira con teito panorámico para contemplar as auroras boreais –unha alarma avisa para non perdelas–, nun exclusivo hotel a pé de pistas ou nun esculpido cada ano no xeo.
A estación conta con dous teleféricos de estilo góndola para chegar ata a cima do Levitunturi. Desde o miradoiro máis privilexiado da zona pódese contemplar a contorna ondulada que envolve o complexo de Levi e de Kittilä. Tamén o prezado sininen hetki, ou «momento azul», que acontece cada día ao saír ou poñerse o sol. Un intervalo de luz tenue e fría entre a noite escura e o día que se presencia no Ártico nesta época.
Ao lonxe tamén se distingue o territorio do Parque Nacional Pallas-Yllästunturi. É o terceiro en extensión de toda Finlandia, con outeiros tapizados de taiga (bosques de coníferas) que se combinan con chairas de tundra salpicadas por lagoas e pantanos.
Nun país onde o relevo apenas existe, o carácter abrupto de Kittilä fai as delicias dos amantes das actividades no medio natural. Das múltiples maneiras para explorar este deserto branco, agora domesticado, a máis popular é a zorra de huskies.
Laponia é o reino do silencio, pero nas granxas onde se cría e adestra este can siberiano esa calma non existe. O ladrido é a banda sonora que acompaña ao visitante ata que se sobe á zorra de madeira para guiar aos cans polo labirinto de coníferas da taiga. Despois do roteiro en zorra, é tradición quentarse ao lume da kota, unha pequena choza de teito picudo que serve de refuxio e onde se toma zume de baga quente nunha cunca Kupil-ka, unha marca finlandesa convertida en icona nacional.
Pero se se fala de lume e de calor, enseguida vén á mente o ritual máis famoso do país: a sauna finlandesa, declarada Patrimonio Mundial. Para desfrutar dela en Laponia, hai que ir ao lago Järvenperä. Löyly é como os fineses denominan o vapor que emana das pedras quentes ao lanzarlles auga nunha cabana solitaria. A sauna aquí combínase co avanto, o baño nas augas dunha lagoa conxelada para potenciar o seu efecto terapéutico, reservado a quen non teña problemas cardíacos. Outra opción é mergullarse de cheo na neve.
Quen fora un husky solitario, rodeado de silencio e branco infinito…