Confaría de Pescadores de Celeiro: "A pesca non é só unha profesión, senón unha forma de vida"
Por Amanda Fernández
Dise rápido pero 100 anos son moitos anos e moito vivido. Pois son os que ten a Confraría de Pescadores de Celeiro. Cal é a receita para manter tantos anos a unión nun oficio tradicional? Falamos con Máximo Díaz, secretario da Confraría que vén de celebrar un acto de conmemoración polo seu centenario. Nesta entrevista faremos un percorrido pola súa historia.
Cal foi o xerme de fundación da Confraría de Pescadores de Celeiro?
A Confraría de Pescadores de Celeiro fundouse en 1933. Este feito foi un paso crucial para a comunidade pesqueira local, que buscaba organizarse e defender os seus intereses de forma máis efectiva. A creación da Confraría respondeu á necesidade de estruturarse institucionalmente nunha época na que o sector pesqueiro enfrontaba numerosos desafíos.
Desde o seu inicio, a Confraría ten traballado arreo para mellorar as condicións de traballo dos pescadores, promover prácticas sostibles e asegurar a viabilidade económica da pesca en Celeiro. A súa labor inclúe non só a xestión das pesqueiras, senón tamén a protección dos dereitos dos pescadores, a formación continua dos seus membros e a promoción da calidade e autenticidade dos produtos pesqueiros locais.
Ao longo dos seus case cen anos de existencia, a Confraría ten desempeñado un papel fundamental na cohesión social da comunidade, mantendo vivas as tradicións e valores que definen a identidade de Celeiro.
Como influiu a Confraría no desenvolvemento da vila?
A Confraría de Pescadores de Celeiro ten desempeñado un papel fundamental no desenvolvemento económico, social e cultural da vila. A súa influencia pode verse en varias áreas. Na económica, a pesca sempre foi unha das principais fontes de ingresos para Celeiro. A Confraría asegurou que as prácticas pesqueiras foron sostibles, garantindo así a continuidade dos recursos mariños e o emprego para as futuras xeracións.
Na área social, a Confraría fomenta a cohesión social ao organizar eventos comunitarios, cursos de formación e actividades que fortalecen os lazos entre os membros da comunidade; e na cultural, preservación das tradicións pesqueiras, transmisión de coñecementos ancestrais e promoción da cultura marítima son aspectos clave no impacto cultural da Confraría.
Como se mantivo a conexión entre xeracións de pescadores ao longo deste século de existencia?
A conexión entre xeracións de pescadores mantívose viva grazas a unha transmisión xeracional continua de coñecementos e experiencias. Este traspaso de sabedoría interxeracional é fundamental para a preservación das técnicas tradicionais e a innovación no sector. Elementos que axudaron a manter esta conexión inclúen: a formación, programas de aprendizaxe onde os pescadores máis experimentados ensinan aos novos; familias, a pesca é unha tradición familiar en moitos casos, o que facilita a transmisión de coñecementos e valores; e eventos comunitarios, a organización de encontros, e xornadas técnicas permite o intercambio de experiencias entre distintas xeracións.
Cales son os retos principais aos que se enfrontan na actualidade no sector?
O sector pesqueiro español en xeral, e o noso en particular afrontan varios retos clave, debido tanto a factores económicos como ambientais e normativos. Algúns dos principais desafíos inclúen: sobreexplotación dos recursos mariños, moitas especies están sobreexplotadas debido á pesca intensiva, o que reduce a súa dispoñibilidade a longo prazo.
É fundamental lograr unha xestión sostible das pesqueiras para evitar o esgotamento dos recursos; cambio climática, xa que o quecemento global afecta os ecosistemas mariños, alterando as condicións do océano e influíndo nas migracións das especies, o que pode reducir a produtividade pesqueira e cambiar as áreas de pesca tradicionais; restricións normativas e políticas europeas, xa que a Política Pesqueira Común (PPC) establece límites e cotas de captura, ás veces restritivas para a flota española. A adaptación a estas normas e a busca de flexibilidade nas cotas son aspectos importantes para o sector; competencia a presos no mercado global e escaseza de man de obra.
Un dos maiores retos aos que se enfronta a Confraría é garantir o relevo xeracional. A xuventude ás veces opta por carreiras fóra do sector pesqueiro, polo que é crucial: fomentar a formación e a educación en áreas relacionadas coa pesca; mellorar as condicións laborais para facer a profesión máis atractiva; e promover a pesca sostible como un valor engadido que atraía ás novas xeracións.
Como veñen as novas xeracións, hai futuro para a Confraría? Como ve a Confraría o futuro da pesca en Celeiro?
A Confraría de Pescadores de Celeiro defende valores como a solidariedade, a cooperación, a sostibilidade e o compromiso coa calidade e a tradición. Estes principios aseguran que os pescadores traballen unidos para o ben común, respectando o medio ambiente e mantendo as técnicas de pesca tradicionais que definen a súa identidade cultural.
As novas xeracións de pescadores deben chegar cunha mestura de entusiasmo e retos, o peor que pode pasar e acomodarse. Moitos mozos están interesados en preservar as tradicións mentres integran novas tecnoloxías e prácticas máis sostibles. Para asegurar o futuro da Confraría, é crucial fomentar a participación dos mozos a través de programas de formación, melloras nas condicións laborais e sensibilización sobre a importancia da pesca na economía e cultura local. Non podemos durmirnos nos laureis, hai que traballar de arreo en pro do sector e hai moito que facer.
A Confraría ve o futuro da pesca en Celeiro con prudencia. A innovación, a diversificación das capturas e a adaptación ás novas normativas europeas son aspectos clave para manter a competitividade e a viabilidade económica. O futuro depende de seguir mantendo viva esta conexión entre xeracións e adaptándose aos novos retos que presenta o sector. Se durou cen anos pode seguir outros tantos, por que non? Hai que ser optimistas
Xa 100 anos, que mensaxe vos gustaría transmitir ás futuras xeracións de pescadores e membros da Confraría?
Ao nos achegar ao noso centenario, queremos transmitir unha mensaxe de esperanza, compromiso e orgullo. Durante case cen anos, a Confraría de Pescadores de Celeiro ten sido un pilar fundamental na preservación das nosas tradicións, a defensa dos nosos dereitos e a promoción da sostibilidade no sector pesqueiro.
A pesca non é só unha profesión, senón unha forma de vida que nos conecta profundamente co mar e coa nosa comunidade. Os valores de solidariedade, cooperación e respecto polo medio ambiente que sempre nos guiaron deben seguir sendo a base sobre a cal construamos o futuro.
O noso mar é unha fonte de vida e sustento, polo que debemos continuar traballando para protexelo. A sostibilidade é clave para garantir que as xeracións futuras poidan seguir desfrutando dos seus recursos. As técnicas e tecnoloxías evolucionan, e con elas debemos evolucionar nós tamén. É vital que as novas xeracións abracen a innovación sen esquecer as raíces e as ensinanzas dos nosos antepasados. Así, aseguremos que a Confraría de Pescadores de Celeiro siga sendo un pilar esencial na vida da nosa comunidade.