Denuncian o ataque inxustificado do Goberno central ao marisqueo en Galicia
A conselleira do Mar, Rosa Quintana, mantivo un encontro con representantes das confrarías de pescadores e das asociacións de marisqueo de Galicia para informalos do recurso presentado polo Ministerio de Transición Ecolóxica e Reto Demográfico para derrogar o Plan Xeral de Explotación Marisqueira para o período 2021-2023. A titular de Mar lamentou que se trata dun novo ataque inxustificado do Goberno central a Galicia e ao seu complexo mar-industria que incide directamente no labor das mariscadoras e mariscadores.
A representante da Xunta explicou aos responsables do sector que saíu no Diario Oficial de Galicia (DOG) a resolución pola que se fai público este recurso contencioso-administrativo co Executivo estatal co obxectivo de que as persoas interesadas poidan comparecer como parte no proceso.
Rosa Quintana indicou que o Ministerio de Transición Ecolóxica argumenta que o Plan Xeral de Explotación Marisqueira 2021-2023 require dun informe preceptivo e vinculante da Dirección Xeral da Costa e o Mar para o outorgamento de zonas de explotación marisqueira, en réxime de autorización ou concesión. Non obstante, Galicia xa aclarou na resposta ao requirimento previo á presentación do recurso que a orde pola que se aproba o plan non outorga zonas de explotación marisqueira, nin en réxime de autorización nin de concesión, polo que non é necesario o informe sobre a ocupación do dominio público marítimo-terrestre.
A conselleira do Mar incidiu ademais en que o plan para os anos 2021-2023 segue a liña dos plans anuais aprobados desde o anos 90, para os que tampouco se requiría ese informe e que en ningún momento foron recorridos polo Goberno central.
A Xunta lamenta que o Ministerio de Transición Ecolóxica e Reto Demográfico poña en dúbida e ataque un sistema de xestión consensuado cos profesionais do sector e que ten demostrado a súa eficacia para regular a actividade marisqueira de maneira ordenada, sustentable e respectuosa co medio ambiente desde hai décadas. A ausencia desta regulación complicaría o desenvolvemento normal da actividade.
A titular de Mar asegurou que o recurso do Goberno central non ten xustificación e que supón xogar co futuro e poñer en risco a actividade das máis de 3.700 persoas que se dedican ao marisqueo a pé en Galicia -das que máis do 74% son mulleres- e das arredor de 5.000 persoas que traballan no marisqueo desde embarcación.
Ademais, engadiu, supón tirar por terra meses de traballo das confrarías e asociacións marisqueiras do sector que participaron no deseño e elaboración dos 94 plans de xestión vixentes actualmente e incluídos no Plan Xeral de Explotación Marisqueira 2021-2023. Por iso, Galicia defenderá ata as últimas instancias os intereses do sector e un modelo de xestión dos recursos con décadas de historia e baseado na coxestión dos recursos que ten demostrado a súa eficacia.
Pola súa banda, o Ministerio de Transición Ecolóxica e Reto Demográfico expón que con data 31 de decembro de 2020, publicouse no Diario Oficial de Galicia a Orde do 21 de decembro de 2020 pola que se aproba o Plan Xeral de Explotación marisqueira para o trienio 2021-2023, que inclúe o conxunto de normas e orientacións destinadas a regular e programar a conservación e explotación sostible dos recursos marisqueiros xenerais 2021-2023.
A Dirección Xeral de Sustentabilidade da Costa e o Mar do MITECO estimou oportuno -en virtude do artigo 44 da Lei reguladora da Xurisdición Contencioso-administrativa- solicitar á Xunta que derrogase devandito plan, que aprobara sen contar co preceptivo informe do Ministerio, tal e como prevén os artigos 112 da Lei de Costas e 30 da Lei de Pesca de Galicia.
A Xunta rexeitou este requirimento -en escrito de data 15 de marzo de 2021- e fíxoo sen fundamento xurídico, a xuízo do Ministerio. Por ese motivo solicitouse da Subdirección Xeral dos Servizos Contenciosos-Avogacía Xeral do Estado a interposición do correspondente recurso CA (que se autorizou pola Avogacía o 13 de abril).
Como é sabido, as competencias estatais en materia de Costas exércense a miúdo en forma de informe preceptivo e vinculante previo á adopción de resolucións de competencia doutra Administración –autonómica ou local- (plan, ordenación litoral, xestión do DPMT en certas CCAA, planificación do marisqueo e a acuicultura, etc). A ausencia dese informe do titular do espazo demanial (o Estado) é un defecto que non pode pasarse por alto e debe emendarse. A Xunta, que coñece todo o previsto na lexislación, non pediu o informe con carácter previo, nin tampouco emendou a súa carencia tras requirírselle nese sentido, por iso interpúxose o recurso contencioso-administrativo.
Non hai, pois, inxerencia en competencias autonómicas, senón incumprimento por parte da Consellería do Mar dos trámites previstos na lexislación autonómica e estatal, mesmo tras requirirlles expresamente para evitar a impugnación xudicial do acto infractor.
A lóxica preocupación que se puido xerar no colectivo de mariscadores non se pode achacar a quen cumpre e pide que se cumpra a normativa vixente, senón á parte que claramente incumpre e ademais persiste niso. Se a Xunta atendese o requirimento formal da DG de Costas evitouse o recurso contencioso administrativo.
En todo caso, a próxima licitación da obra de Rexeneración Ambiental da Ría do Burgo, cuxa financiamento se asume integramente por este Ministerio, actuación que, entre outros obxectivos, cumprirá o de saneamento dese banco marisqueiro, incrementando a súa produtividade, mellorará as expectativas de colectivo de mariscadores que faenan nese espazo da costa galega.