A Mariña contará con estudos naúticos ao implantar no IES María Sarmiento un ciclo medio
Tras dous anos de arduas negociacións por fin durante o próximo curso 2023-2024, a zona da costa de Lugo poderá contar con estudos de Formación Profesional no Ciclo Medio, para a obtención do título de Técnico en Navegación e Pesca de Litoral. A iniciativa de implantar estes estudos de caractér náutico-pesqueiro na costa lucense partiu dos entes pesqueiros da zona, Confraría de Pescadores de Celeiro, e a empresa Porto de Celeiro S.A., quen conxuntamente con profesorado do IES María Sarmiento levaron a cabo as negociacións coas Consellerías de Educación e do Mar da Xunta de Galicia. En concreto as persoas encargadas de negociar e axilizar todo este proceso foron o Secretario da Confraría Celeiro , M. Máximo Díaz; Manuel Bermúdez responsable de proxectos da empresa Porto de Celeiro SA, e por parte do centro formativo IES María Sarmiento Ramón Cajoto, Xefe de estudos nocturnos do citado centro, quen realizou os labores de coordinación. Todos os protagonistas da iniciativa son conscientes de que as necesidades da frota pasan en gran parte e de forma prioritaria por esta iniciativa.
A presentación oficial do Ciclo Marítimo de Formación Profesional en materia náutico pesqueira tivo lugar en datas recentes na sede social da Confraría de Celeiro; á mesma asistiron por parte do ámbito educativo a directora do IES María Sarmiento, Elena Inés, a responsable de estudos de Formación en Centros de Traballo, Ana Belén Martínez; e Ramon Cajoto, Xefe de estudos nocturno; por parte do sector pesqueiro acudiron M. Máximo Díaz, secretario da Confraría de Celeiro e Manuel Bermúdez do grupo de empresas de Porto de Celeiro S.A. Tamén acudiu en calidade de invitada Mariña Gueimunde , edil vivariense do PP, e tamén profesora do centro, e que ata non fai moito ocupaba o posto de Xefa Territorial de Educación en Lugo, sempre foi unha persoa que mostrou un talante colaborativo, “teño que dicir, -apunta Gueimunde-, que desde o primeiro momento sempre crin e apostei pola iniciativa,e para ese efecto involucreime porque son consciente do papel esencial que xoga a pesca na economía de Viveiro e da Mariña en xeral. Este logro é unha alegría, e se serve para apontoar a substitución xeracional moito mellor. A pesca sempre foi un sector que deu moito traballo e moitas alegrías e debemos apoialo“
Os protagonistas manifestaron a este diario o seu optimismo e ilusión pola posta en marcha desta iniciativa, e que “As negociacións", apunta Máximo Díaz, "non foron fáciles, tivemos moitas dificultades inicialmente, pero nunca baixamos a garda e sobre a marcha fomos sorteando como puidemos os inconvenientes. Afortunadamente ao final todo saíu ben, e agora podemos poñer en marcha un ciclo de FP Dual Pesqueiro. Son uns estudos nos que o sector ten postas grandes esperanzas; tivemos unha experiencia pioneira previa hai uns anos, no 2018, con FP dual, pero non obtivemos os resultados esperados. Aínda que agora xa temos certa experiencia na materia, e a ver se somos capaces de implantar de forma definitiva esta formación que supón unha oportunidade inmellorable para a mocidade, e para os profesionais do sector que estean interesados en reciclarse. O noso enfoque é global e non localistas pretendemos que a formación sexa un referente na comarca da Mariña-Ortegal e a súa contorna”
Todas as partes implicadas son conscientes de que a pesca constitúe unha parte importantísima do armazón socioeconómico da costa lucense, “é un pulmón económico básico”. Ramón Cajoto manifestou pola súa banda “Na Mariña de Lugo tanto Foz, como, Celeiro tiveron escolas náuticas, pero na zona levamos moito tempo dando as costas ao mar no ámbito formativo, aínda que nunca é tarde, e agora tras frutificar as negociacións confíamos en reverter a situación ofertando uns estudos que esperamos e confíamos teñan boa aceptación. A ninguén debe escapar o feito de que na Mariña están dous dos portos máis importantes a nivel autonómico e nacional e que mesmo son referencia a nivel europeo” Celeiro e Burela son dous dos cinco portos pesqueiros de pesca fresca máis importantes de Galicia, e ata o de agora a provincia lucense carecía de centros formativos en materia pesqueira a pesar da potencialidade socioeconómica .
Matrícula
O curso para obter a Titulación de Técnico en Navegación e Pesca de Litoral é de dous anos; en principio barallábanse un total de 22 prazas aínda que previsiblemente arríncase con 12. Desde o pasado 23 de xuño está aberta matricúlaa e a información cos requisitos previos onde se precisa dispoñer de máis de 16 anos e estar en posesión do título de ESO ou equivalente. Con esta formación espérase dar ampla cobertura na materia á zona da Mariña-Ortegal.
Ana Belén Martinez Cerdeiras, responsable de FCT (Formación en Centros de Traballo) apuntou a este xornal “Durante os 2 cursos académicos que dura o ciclo, -sinala a responsable de FCT-, os alumnos asistirán a clases en terra, desde setembro ata marzo, e logo continuarán a formación nun barco de pesca realizando prácticas ata o mes de agosto. Con ese obxectivo os entes pesqueiros de Celeiro contactaron cos seus asociados a fin de establecer e asinar convenios con Educación, e que os estudantes e futuros patróns de litoral poidan beneficiarse dunhas prácticas remuneradas á vez que a súa práctica serviralles como “días de mar”. A obtención deste título habilita aos seus posuidores para acceder a calquera ciclo formativo de grao superior. As persoas que obteñan os estudos serán titulados de ponte e poderán exercer e desempeñar as súas funcións en barcos pesqueiros cunhas condicións laborais atractivas.
Esta formación profesional dual abre un novo abanico de posibilidades ás persoas que queiran incorporarse ao sector pesqueiro, respecto diso o secretario da Confraría de Celeiro apunta, “A pesar das constantes dificultades existentes a nivel sectorial nas que estamos inmersos, -sinala Díaz-, o pesqueiro é un sector socioeconómico de presente e futuro, e ofrece unha inserción laboral total do cento por cento, así como bos salarios, e unhas condicións laborais atractivas. Quizais nós como sector non fixemos ben os deberes, porque está claro que debemos dignificar a nosa profesión e vendela mellor. Aínda que somos un sector primario extractivo afortunadamente fomos evolucionando a mellor, é evidente que os tempos cambian, e con eles os hábitos da xente, pero sen dúbida temos claro que non imos dar as costas ao mar porque supón unha actividade primaria básica e fundamental para a nosa comarca.”
“A iniciativa do ciclo medio de técnico de navegación e pesca de litoral partiu do propio sector que contou co total apoio do IES María Sarmiento”
“Sector e educación confían en que estes novos estudos sirvan para dar cobertura á zona da Mariña-Ortegal”
Manuel Bermudez, técnico de Proxectos de Porto de Celeiro SA resaltou a importancia de dispoñer deste ciclo “Sen ningunha dúbida", matizaba Bermudez, "esta titulación de litoral é fundamental para a comarca da Mariña, porque por cada Patrón de Litoral que consigamos formar crearanse e/o manterán uns 30 postos de traballo. A Mariña é unha comarca líder en pesca fresca e aí están tanto ABSA, como Porto de Celeiro SA, temos unhas frotas pesqueiras de gran importancia e para mantelas precisamos incorporar sabia nova a fin de que a pesca sexa un sector fundamental na economía da zona. A escaseza de titulados é palpable e aquí abrimos unha oportunidade extraordinaria.”
Substitución Xeracional e falta de Títulados de Puente e Máquinas
Entre os moitos problemas polos que atravesa o sector pesqueiro, -vedas, cotas, regulamentacións varias, descartes, descarbonización, eólica mariña, áreas mariñas protexidas AMP, regulamento de control , ordenación da frota…-, sen ningunha dúbida a problemática da substitución xeracional e a falta de títulados de ponte e máquinas son dos problemas máis perentorios, como así o recoñecen Máximo Díaz e Manuel Bermúdez que non dubidan en sinalar, “Como entes pesqueiros", matiza Díaz, "estamos comprometidos ao máximo co noso sector, e desde as organizacións, no noso labor de asesoramento e xestión buscamos solucións para potenciar os aspectos de sustentabilidade tanto ambiental como socioeconómica. O noso obxectivo pasa por fomentar un sector sostible e viable, e por iso entendemos que as Administracións deben ser proactivas coa nosa actividade. A substitución xeracional e a falta de titulados de ponte e máquinas é un problema xeneralizado a nivel estatal; sen dúbida esta iniciativa do ciclo formativo en Navegación e Pesca de Litoral confíamos en que sexa unha ferramenta válida para os nosos intereses”.
Segundo estimacións das entidades pesqueiras de Celeiro a substitución xeracional é actualmente unha ameaza que non resulta baladí porque nos próximos 5 anos calcúlase que o 65% dos patróns da frota de Celeiro accederán á súa xubilación; as Escolas marítimo-pesqueiras non fornecen suficientemente á frota de oficiais e titulados de ponte e máquinas por iso o propio sector mobilízase para atopar solucións. Se portos como Celeiro e Burela nun prazo de 5 anos non son capaces de efectuar unha substitución xeracional e incorporar novos titulados a continuidade da frota e a destrución de máis de 2.000 postos de traballo na comarca da Mariña estarán en dúbida e son un feito palpable. Manuel Bermúdez considera que “é fundamental, -sinala-, e prioritario o poñer en marcha este ciclo de navegación e pesca; confiamos en que contribúa á supervivencia da frota e dos postos de traballo asociados á mesma. Sen titulados de pontes e máquinas os nosos barcos non poderán operar, por iso o obxectivo de implantar estes estudos obedece a unha necesidade social e empresarial que debe axudarnos a facilitar a incorporación de oficiais ás frotas pesqueiras de Celeiro e Burela.”
Formación complementaria a pé de peirao
Outra novidade que anunciou a confraría celeirense foi que entre finais do presente exercicio e principios do seguinte calcúlase poñer en marcha en Celeiro un novo centro formativo que substitúa ao desaparecido Centro Vicente Gradaille. A entidade pesqueira ten practicamente pechadas as negociacións cun centro formativo que se implantará na localidade co claro obxectivo de “facilitar a formación a pé de peirao", apunta Máximo Díaz, "este centro será un complemento perfecto para poder seguir facilitando formación personalizada ao groso da nosa frota, e a toda a comarca mariñá. Trátase dun centro homologado pola DGMM (Dirección Xeral da Mariña Mercante), para impartir cursos de formación marítima profesional regulados polo convenio internacional STCW da OMI. Desta forma os nosos profesionais, así como os novos titulados poderán acceder aos certificados de especialidade como GMDSSM, contraincendios, botes de rescate non rápidos, sanidade marítima, supervivencia na mar, mariñeiros de pontes e máquinas… etc.”
